De Greenport in 2020:
Voor een gezonde, vitale en duurzame toekomst
Greenport West-Holland is het samenwerkingsverband van ondernemers, overheden, onderwijs- en kennisinstellingen. Dit is de zogenoemde ‘triple helix’. Samen werken deze partijen aan een gezonde, vitale en duurzame toekomst voor het regionale tuinbouwcluster.
Programma 2019-2025
De basis van Greenport West-Holland (opgericht in 2014) ligt in het document ‘Visie 2030: Mondiale tuinbouwkern voor voedselvoorziening, gezondheid en welbevinden’. Die visie is samen te vatten in: Behoud productiezekerheid en optimale ruimtebenutting voor veilig voedsel & groen, Bijdrage van voedsel & groen aan gezondheid & geluk, Uitbouw draaischijffunctie met Mainports door export- en importstromen, Nieuwe internationale hubs, Internationaal kenniscentrum. Die visie is de basis voor de regionale strategie ‘Feeding & Greening the Mega-cities’.
In 2019 startte het nieuwe programma van Greenport West-Holland: Programma 2019-2025. Daarin staan de ambities. Een deel van die ambities is inhoudelijk, ofwel: wat wil de Greenport dat op een bepaald onderwerp wordt bereikt? Hierbij spelen de ondernemers en partners in het Greenport-netwerk een hoofdrol: zij dragen de inhoudelijke ambities. Dit vraagt om samenwerking en coalities tussen ondernemers, kennisinstel- lingen, onderwijs en waar nodig overheden.
Daarnaast zijn er de randvoorwaardelijke ambities: wat is nodig om de inhoudelijke ambities waar te maken? Deze randvoorwaardelijke ambities hebben vooral betrekking op overheden, zoals: welke wet- of regelgeving moet er komen of welke onderwerpen moeten regionaal, nationaal of Europees geagendeerd worden?
Adri Bom-Lemstra
Gedeputeerde land- en tuinbouw, provincie Zuid-Holland
Voorzitter Greenport West-Holland
Een uitzonderlijk jaar
2020 was een uitzonderlijk jaar. De tuinbouw is hard getroffen door de coronacrisis. Afzet aan de horeca kwam tot stilstand, verse groenten, bloemen en planten konden niet naar bestemmingen over de grens worden gebracht. Verschrikkelijk om te zien hoe veel mooie producten vernietigd moesten worden.
Tegelijk heeft de crisis laten zien hoe goed ons cluster georganiseerd is. Binnen no-time was een crisisorganisatie in touw. We hebben samen een steunpakket voor elkaar gekregen. En er waren prachtige uitingen van saamhorigheid. Bloemen en planten voor de zorg, drive-in-shops die goed bezocht werden. Iedereen stak de handen uit de mouwen. Trouwens, nog steeds. Ondertussen is ook doorgewerkt aan de ambities van Greenport West-Holland. Ondanks de crisis zijn ook daar stappen gezet.
Nu komt er langzaam wat licht aan het einde van de tunnel. Langzaam, want we zijn er nog niet. Het virus is er nog, de Britse variant zorgde onlangs opnieuw voor exportproblemen, de horeca is nog steeds gesloten, ook over de grens. Sommige ondernemers hebben het zwaar. Maar afgelopen jaar heeft bewezen: het cluster is sterk, innovatief en flexibel. Daar mogen we trots op zijn, dat geeft vertrouwen en daar kunnen we verder op bouwen. Laten we daar komend jaar samen onze schouders onder zetten.
Inhoudelijke ambities
Vergroten Waarde & Marge Tuinbouwcluster
Ambitie: Greenport West-Holland blijft koploper in product- en procesvernieuwing tuinbouw. Toegang bieden tot kennisdragers + vergroten bereidheid kennis te delen.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Binnen verschillende inhoudelijke ambities is gewerkt aan het versterken van het glastuinbouwcluster, door: –
- Stimuleren van samenwerking, zowel binnen als buiten het cluster
- Stimuleren van ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen
- Initiëren van Community’s of Practice
- Verkennen van (nieuwe) transities
Koploper in Kennis & Innovatie
Ambitie: Bewustwording vergroten van triple helix en elkaar benutten; Verbinden cross-overs.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Verbreden en versterken kennis & innovatie-ecosysteem met bestaande en nieuwe partners voor volgende fase Innovatiepact in 2021
- Ondertekening, financiering en start van Deelakkoord Human Capital Zuid-Holland Greenport West-Holland • Ondertekening Sectordeal Tuinbouw en Agro-Logistiek Westland (i.s.m. gemeente Den Haag, Westland, Glastuinbouw Westland, Patijnenburg, Den Haag Werkt)
- Afronding onderzoek naar toekomstige beroepsbeelden en verduurzaming Fieldlabs (Hogeschool Inholland, De Haagse Hogeschool, i.s.m. Bedrijfslevennetwerk HRM)
- Rapportage en advies Duurzame Learning Communities: Oogsten in de Greenport (Hogeschool Inholland, De Haagse Hogeschool)
- Start Learning Community Greenport Horti Campus Westland (i.s.m. Lentiz, World Horti Center, Hogeschool Inholland, LDE, gemeente Westland en Metropoolregio Rotterdam Den Haag)
- Doorontwikkeling Greenport Horti Campus: Westland, Oostland (Horti Science Parc), Dutch Fresh Port
- Afronding project Fieldlab FreshTeq – Greenport Horti Campus
- Ontwikkeling visie “Digitalisering in de tuinbouw” (i.s.m. InnovationQuarter, TNO en ca 30 bedrijven: tuinders en toeleveranciers)
- Start programma Digitaal veilig (i.s.m. De Haagse Hogeschool, The Hague Security Delta, TNO en InnovationQuarter)
- Positioneren Robotica in de tuinbouw i.s.m. Robocrops (initiatief van InnovationQuarter i.s.m. provincie Zuid-Holland, World Horti Center, TU Delft, RoboHouse, Greenport West-Holland)
- Plan ontwikkeling – Implementatie Digital Greenhouse (i.s.m. Delphy, ondernemers)
- Start project AGROS ‘To an autonomous greenhouse’ (i.s.m. WUR, Delphy, Glastuinbouw Nederland, ondernemers) • Ontwikkeling en goedkeuring van het programma AgriTech door consortium InnovationQuarter, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, TNO, Greenport West-Holland en gemeente Westland
- Doorontwikkeling kansen Indoor farming; Aanstelling community manager, Uitvoering Fieldlab Vertical Farming (o.a. onderzoeksfacilitieten, marktstudies, kennisinstellingen)
- Start Community of Practice Functionele biodiversiteit (met 23 deelnemers) met o.a. startconferentie en inrichting werkgroepen
- Start programma Plantgezondheid en robuuste teeltsystemen (i.s.m. ondernemers en kennisinstellingen)
- Start programma Functionele inhoudsstoffen van versproducten (i.s.m. met vers+)
- Start programma Voorkomen van voedselverspilling (i.s.m. provincie Zuid-Holland en Stichting Samen Tegen Voedselverspilling)
- Partner in project Transitie naar duurzaam voedselsysteem (NWA)
- Start programma Circulaire metropool (i.s.m. ondernemers, gemeenten, provincie Zuid-Holland en kennisinstellingen)
- Partner in nationale agenda’s en programma’s Groeifonds o.a. Groeiagenda Zuid-Holland, Foodswitch
Leidend in Gezondheid & Geluk
Ambitie: Wat zijn nieuwe verdienmodellen voor het tuinbouwcluster? De Greenport focust onder meer op biobased, waarbij het draait om plantinhoudsto en en het verwaarden van reststromen, en geluk (want bloemen en planten maken gelukkig) en een gezonde leefomgeving.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Ondersteunen actie uitdelen van bloemen in begin van corona-crisis en planten voor voedselbank
- Bijdrage aan communicatie m.b.t. meer aandacht voor ‘groen’ in en om huis en gezonde voeding
Inbreng thema Gezondheid & Geluk op Floriade 2022 - Uitbreiding www.bioboost-platform.com met documenten-database met gedetailleerde informatie over mogelijk gebruik gewassen
- Valorisatierapport over 20 gewassen die tijdens eerste lockdown in 2020 in grote hoeveelheden werden vernietigd
- Ondersteuning ontwikkeling desinfecterende handgel op basis van tuinbouwreststromen
- Popup-show Biobased Greenport West-Holland geopend in World Horti Center
- Ondersteuning ontwikkeling Theelers (thee op basis van smaak en kracht van vier tuinbouwgewassen)
Slimme & Efficiente Logistiek
Ambitie: Internationale toppositie Duurzame Innovatieve Draaischijf.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Visie ontwikkeld voor agrologistiek bedrijventerrein Dutch Fresh Port
- Start Connected Transport (data over transport delen met wegbeheerders en efficiënt rijden met meerdere
‘connected’ vrachtwagens) in regio Westland en Oostland - Invulling Greenport-Mainport logistieke agenda i.s.m. MoVe (Metropoolregio Rotterdam Den Haag, provincie
Zuid-Holland en Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) - Green meets Port opgegaan in de tafel Verslogistiek van Greenports Nederland, infrastructuurwensen in kaart
gebracht (o.a. Greenport West-Holland
Klimaatneutraal & Circulair
Ambitie: Greenport West-Holland wil de eerste klimaatneutrale Greenport in Nederland zijn.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Start programma Plastics (i.s.m. o.a. ondernemers, Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, ACCEZ, Wageningen University & Research, De Haagse Hogeschool), met o.a. Challenge definition sprint (i.s.m. Kennisinstituut Duurzaam Verpakken) en maandelijkse ronde tafels
Energie:
- Opstellen en vaststellen van een Gebiedsvisie Energietransitie Glastuinbouw (als onderdeel van de afspraken in het Klimaatakkoord)
- Positieve evaluatie EnergieAkkoord
- Opstellen en ondertekenen vernieuwd EnergieAkkoord 2021-2025 door 52 partijen
- Digitale Meet & Greet Energie ‘Energie voor kas en stad’ met 125 kijkers en 180 aanmeldingen
- Door ondernemers: Geothermieprojecten Trias 2 en Duurzaam Voorne gerealiseerd, tekenen warmteleveringsovereenkomsten coöperaties Polanen en Maasdijk, tracé-verkenningen Oostland door WSO, besluit coöperatie Wilgenlei aanleg
Water:
- Start onderzoeksproject voor versnelling transitie circulaire tuinbouw door het sluiten van de waterkringloop (d.m.v. een toekomstbestendige aanpassing van het watersysteem i.s.m. ACCEZ, ondernemers, Wageningen University & Research, LDE, HHD, Hogeschool Rotterdam, Glastuinbouw Nederland)
- Samenwerking binnen regio Westland voor onderzoek naar voldoende gietwater als start richting een Toekomstplan Duurzaam Watergebruik in de Greenport West-Holland
- Onderzoek naar terugwinning verdampingswater en Waterefficiënte teelt op substraat
- Kennis op Maat Topsector-project gestart om ondernemers te informeren over kennis over water en biobased vanuit bestaande kennis (i.s.m. Wageningen University & Research, Glastuinbouw Nederland, Biobased Greenport West-Holland, gemeente Westland)
Randvoorwaardelijke ambities
Toekomstgerichte Integrale Gebiedsontwikkeling
Ambitie: Greenport West-Holland draagt bij aan de modernisering en herstructurering van de tuinbouwregio WestHolland met integrale mobiliteits-, energie- en watervisie.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Start inventarisatie en analyse van data voor glastuinbouw voor de gehele Greenport (Westland/Midden-Delfland, Oostland, Dutch Fresh Port, Voorne Putten) t.b.v. Ruimtelijke Economische Strategie
- Start kwantitatieve en kwalitatieve actualisatie van de visie (2017) naar vraag en aanbod van de agrologistieke bedrijventerreinen (als basis voor ruimtelijk- economische strategie)
Robuust Ecosysteem
Ambitie: Greenport West-Holland is een daadkrachtig en resultaatgericht triple-helix netwerk.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Vergroten van het netwerk van de Greenport, onder meer door nieuwe partners en Greenboard-leden (o.a. The Hague Security Delta, gemeente Ridderkerk)
- Samenwerking Greenports Nederland en Crisisorganisatie Corona Tuinbouw
- Afstemming ambities met samenwerkingspartners en (regionale) stakeholders
Greenport op de Kaart
Ambitie: Greenport West-Holland staat op de kaart als hét innovatieve en duurzame tuinbouwcluster.
De belangrijkste resultaten in 2020:
- Europees samenwerkingsproject TRACK (over gebruik van data in de agrarische sector) afgerond • Start samenwerking Plant Inter Cluster Europe; MoU ondertekend
- Partner in Regiodeal Den Internationaal ondernemen voor en door mkb’ers
- Start verkenning Internationaliseringsambitie Greenport West-Holland
De Updates van de Greenport in 2020
December: Samenwerken, een werkwoord
September: Het woord van het jaar
Juni: Biobased in de schijnwerpers
Mei: De waarheid laat zich niet in cijfers vangen
April: Een Tijdperk Van Verandering
Januari: Investeren in de toekomst van nieuwe werknemers, de regio en onszelf