Zuid-Holland is een prominente partner van de Greenport. Maar de provincie is ook betrokken bij andere initiatieven die zich bezighouden met de regionale tuinbouw. Wat is de onderlinge verhouding tussen die partnerships, en welke rol speelt de Greenport daarin? Peter Verbon: “De Greenport is voor ons de drager van het regionale netwerk.”
De tuinbouw is een belangrijke economische sector voor Zuid-Holland, zeker in regio’s zoals Westland, Oostland, Voorne-Putten en Barendrecht/Ridderkerk. Maar tot enkele jaren geleden was er niet één organisatie die de regionale tuinbouw verenigde. Dat was de aanleiding voor de oprichting van Greenport West-Holland, vertelt Peter Verbon, programmamanager bij de provincie. “We geloven in de kracht van samenwerking. Dat vraagt om een krachtig triple helix-netwerk binnen het cluster. De Greenport dus.”
De samenwerking in de Greenport begint bij de in 2014 opgestelde Bedrijfslevenvisie. Daarin staat beschreven wat de ambitie is van de samenwerking. Dat is in 2015 verder uitgewerkt in het Strategisch handelingsperspectief. “Het Strategisch handelingsperspectief kun je zien als een beschrijving van hoe de Greenport-machine verder ontwikkeld kan worden.”
Duurzame en vitale toekomst
Elke partij binnen de Greenport heeft zijn eigen rol. Zo ook de provincie. “Als eerste ondersteunen we de netwerkfunctie. Binnen de Greenport is immers het gehele regionale tuinbouwcluster vertegenwoordigd. Maar minstens zo belangrijk is de operationele rol die we hebben binnen dat netwerk op een aantal thema’s, zoals agrologistiek en energie.”
Die operationele rol betekent dat de provincie op die thema’s processen en projecten opstart, faciliteert en financiert. Zo ondersteunt en financiert de provincie onder meer het onderzoek naar agrologistieke bedrijventerreinen, het EnergieAkkoord, initiatieven op het gebied van strategische gebiedsontwikkeling (zoals Roadmap Next Economy, ontwikkeling ruimtelijk-economische strategie Westland, verkenning Oostland) en de centra voor Demonstratie en Innovatie (IDC’s).
Het betekent dus níet dat de provincie via de Greenport daadwerkelijk verantwoordelijk is voor de uitvoering van die projecten. En dat komt doordat de Greenport niet zelf bedrijventerreinen aanlegt of warmtebronnen slaat. Die praktische uitvoering ligt elders. Verbon: “De Greenport is richtinggevend. Het gehele netwerk – onder leiding van de Greenboard – agendeert en initieert wat voor de regionale tuinbouw belangrijk is voor een duurzame en vitale toekomst.”
Coalitie HOT
De daadwerkelijke uitvoering vindt op een ander niveau plaats. “Daarvoor zijn vaak andere actiegerichte (tijdelijke) coalities op gebiedsniveau of thematisch niveau. Neem de herstructurering van het Westland: daarvoor is er de Coalitie HOT.”
Om het verwarrend te maken: ook daarvan is de provincie partner en met gemeente Westland de trekker van de satelliet Infra, Energie en Ruimte. “De provincie is partner van Coalitie HOT op een ander niveau en met een ander doel. We hebben met Coalitie HOT de ambitie om minimaal 50 hectare per jaar te moderniseren, een aantal geothermiebronnen te ontwikkelen en de bereikbaarheid van het gebied tussen de A4, Veilingroute en A20 te verbeteren. Daarvoor richten we samen met gemeente Westland een ontwikkelfonds op.”
Daadwerkelijke uitvoering
Er zijn meer actiegerichte (tijdelijke) coalities waarbij de provincie betrokken is, zoals het MIRT-onderzoek Mainport-Greenport (voor een nieuw Greenport 3.0-beleid), Innovation Quarter (de regionale ontwikkelingsmaatschappij die werkt aan business-ontwikkeling in de Greenport), de A12-corridor (gebiedsontwikkeling langs de snelweg), Biobased Westland-Oostland, Coolport Waal Eemshaven (voor de ontsluiting van de Coolport) en ondersteuning van het ondernemersplatform Green meets Port.
Die (tijdelijke) coalities op gebiedsniveau of thematisch niveau zitten dus dichter op de daadwerkelijke uitvoering. En die uitvoering gebeurt binnen de koers die het regionale netwerk – de Greenport dus – heeft bepaald. Dat maakt de Greenport niet tot opdrachtgever, maar wel tot de partij die de regionale strategie bepaalt.
Motor voor de regionale tuinbouw
Verbon: “Er is binnen de regionale tuinbouw veel werk te verzetten. De transitie naar de toekomst vraagt om energieneutraal werken, meer toegevoegde waarde, de inzet van high tech en een integratie met de stad en de haven. Voor ons is de Greenport daarbij een belangrijke motor.”
