Jaarplan 2024

Het Nederlandse glastuinbouw-cluster kan door samenwerking op het gebied van digitalisering een internationale toppositie bereiken. Door alle schakels in de keten slim en digitaal met elkaar te verbinden ontstaat een ‘niet te kopiëren’ systeem. Dat stelde professor Eric van Heck van de Rotterdam School of Management tijdens het zesde Jaarevent van Greenport West-Holland. De zesde editie van het Jaarevent vond plaats bij Van Gelder groente en fruit in Ridderkerk en trok ruim 250 bezoekers, waarvan ruim de helft ondernemers.

Greenport West-Holland is de regionale netwerkorganisatie van overheid, bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en kennisinstellingen. Samen werken zij aan een vitale en duurzame toekomst voor het regionale tuinbouwcluster, met een internationaal toegevoegde waarde. Thema van het zesde Jaarevent (met dagvoorzitter Marijke Roskam) was ‘Green & Digital’. De bijeenkomst was in het nieuwe pand van Van Gelder groente en fruit, het handelsbedrijf dat onlangs de Rotterdamse Ondernemersprijs won.

Het regionale glastuinbouwcluster heeft een aantal uitdagingen, vertelde voorzitter Meindert Stolk van Greenport West-Holland. Zo wordt ruimte steeds schaarser, ook in de provincie Zuid-Holland. “Daarom is het verstandig om te onderzoeken waar het cluster over twintig, dertig jaar wil staan. Daarom zijn we gestart met de ontwikkeling van een Ruimtelijk-Economische Strategie.” Een andere uitdaging is verduurzaming; digitalisering kan daarbij een belangrijke rol spelen, aldus Stolk. “Maar ook daarvoor is samenwerking essentieel.”

Cluster digitaal verbinden

Hoe die samenwerking eruit kan zien, was zichtbaar tijdens de presentatie van Van Heck, Hoogleraar Informatiemanagement en Markten aan de Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit en de auteur van het boek ‘Technology meets Flowers’. In opdracht van onder meer Royal FloraHolland en telersvereniging Zentoo onderzocht Van Heck hoe data ingezet kan worden voor bijvoorbeeld het afstemmen van vraag en aanbod in de sierteelt. Zo blijkt het biedgedrag van kopers zeer nauwkeurig te voorspellen te zijn.

De volgende uitdaging is het digitaliseren van de keten: van veredelaars tot consument . Dat zou onder meer verspilling kunnen voorkomen. Immers, het aanbod in zo’n systeem is even groot als de vraag. “Een complex systeem”, aldus Van Heck. Maar, zo toont onder meer ASML aan: met complexe systemen blijf je de concurrentie mijlenver voor. En Van Heck is ervan overtuigd dat de glastuinbouw door samenwerking zo’n systeem zou kunnen ontwikkelen.

Aandacht voor de mens

Winst mag volgens Van Heck bij digitalisering niet het enige uitgangspunt zijn; het moet ook gaan om milieuwaarde én om sociale waarde. Dat laatste aspect – de relatie tussen mens en machine – stond centraal in een paneldiscussie met vier ondernemingen die werken aan digitalisering en robotisering: Gearbox Innovations, Blue Radix, Royal Brinkman en PATS Indoor Drone Solutions. Deze vier bedrijven waren afgelopen jaar genomineerd voor de themaprijs Robotisering en datagedreven telen van de Tuinbouw Ondernemersprijs; die prijs werd gewonnen door Gearbox Innovations.

Simone Keijzer (Gearbox Innovations): “Door digitalisering veranderen functies in de tuinbouw. Teeltspecialisten worden operators. Ze hebben ineens een team waarin ook digitale collega’s zitten. Dat is leren.” Andreas Hofland (Royal Brinkman): “Ik pleit ervoor dat Programmeren een vak wordt op de basisschool. Niet dat iedereen moet kunnen programmeren, maar het is wel belangrijk dat nieuwe werknemers begrijpen hoe digitalisering werkt.”

De menselijke kant van digitalisering kreeg tijdens het Jaarevent extra aandacht door de lancering van twee uitgaven. Het Human Capital Akkoord van Greenport West-Holland presenteerde het digitale magazine ‘Aan het werk’: het eerste exemplaar werd overhandigd aan Thijs van den Heuvel van Olympic Fruit, actief partner van de Greenport. En Rick van Dam van Lentiz overhandigde ‘Het practoraat’ boekje aan ondernemer Ted Duijvestijn, de eerste ‘groene’ practor van Nederland. Hij slaat daarmee de brug tussen mbo-onderwijs en praktijk. Duijvestijn (bestuurslid Greenport West-Holland): “Als je met de toekomst bezig bent, dan heb je de jonge generatie nodig.”

Samenwerken aan digitale veiligheid

Een andere voorwaarde voor een geslaagde digitalisering is cyberveiligheid. Dit najaar lanceren Greenport West-Holland en Security Delta (HSD) het Cyberweerbaarheidscentrum Greenport. Dat zet zich in voor een veilige digitale keten, onder meer door kennisuitwisseling en het bieden van handelingsperspectief, vertelde directeur Joris den Bruinen van HSD. Hij riep ondernemers op zich aan te sluiten bij de ‘Coalition of the doing’. Sierteeltbedrijf Anthura is al aangesloten. Directeur Iwan van der Knaap: “Digitalisering brengt nieuwe risico’s met zich mee. Daar moeten we allemaal aan wennen. En we moeten kennis delen: welke risico’s zijn er, en hoe komen we samen tot een veilig model?”

Voorzitter Meindert Stolk en directeur Jolanda Heistek toonden zich na afloop van het zesde Jaarevent trots en tevreden. Een zeer hoge opkomst, een mooie locatie én inspirerende sprekers. Stolk: “Het cluster glastuinbouw levert een grote bijdrage aan de Zuid-Hollandse economie, maakt mooie én gezonde producten en werkt aan grote maatschappelijke opgaven, zoals energietransitie, circulaire economie en human capital. Daar mogen we trots op zijn. Vandaag hebben we laten zien waar we staan, en waar onze volgende uitdagingen liggen.”

Bekijk de foto’s van het Jaarevent

Bekijk de video van het Jaarevent



Pin It on Pinterest