Het komende jaar wordt gewerkt aan een blauwdruk voor de toekomst van het regionale tuinbouwcluster. Onder leiding van DRIFT (Dutch Research Institute for Transition) Erasmus Universiteit Rotterdam – van transitiehoogleraar Jan Rotmans – maken ‘dwarsdenkers’ van binnen én buiten de tuinbouw de ‘Roadmap Next Economy Greenport West-Holland’. Ruud van der Vliet van Rabobank Westland: “Er is een revolutie nodig.”
U heeft afgelopen jaar ongetwijfeld gehoord of gelezen over de Roadmap Next Economy (RNE) van de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag (MRDH). Deze routekaart beschrijft hoe de regionale economie eruit ziet met een minimale inzet van fossiele brandstoffen. De RNE werd samengesteld met bureau The Third Industrial Revolution van de amerikaanse econoom Jeremy Rifkin. De Greenport is een van drivers van de RNE en programmamanager Jolanda Heistek is lid van de strategy group.
De RNE wordt momenteel uitgewerkt. Eén van die uitwerkingen is het opstellen van een routekaart die specifiek gericht is op het regionale tuinbouwcluster: de Roadmap Next Economy GreenportWO. Ruud van der Vliet, directeur Bedrijven bij Rabobank Westland, is lid van de stuurgroep: “In die Roadmap komt een nieuwe visie op de toekomst van de regio. We gaan werken aan een nieuw verdienmodel voor de tuinbouw.”
Revolutie
“De Nederlandse tuinbouw is enorm goed in het produceren van tuinbouwproducten en in het maken van hightech-oplossingen, zoals kassen en automatisering. Maar dat is niet meer genoeg”, vertelt Van der Vliet. “We richten ons op West-Europa, maar dat is een continent dat snel vergrijst. Tegelijk zie je dat in andere continenten de wereldbevolking snel groeit én dat ze daar inmiddels ook goed weten hoe ze groenten en bloemen moeten produceren.”
Doorgaan op de oude voet is dus geen oplossing. “De tuinbouw is verworden tot een sector waarvan het onderscheidend vermogen te weinig wordt herkend en betaald. Evolutie is niet meer voldoende. Er zijn dus doorbraken nodig. Een revolutie dus. We moeten naar een nieuw, duurzaam verdienmodel voor de hele Greenport.”
Dwarsdenkers
De tijd is rijp voor die revolutie, ook omdat er Europees geld beschikbaar is. “De Roadmap Next Economy krijgt van de Europese Unie toegang tot het Juncker-fonds voor strategische investeringen in de economie. Dat geldt daarmee ook voor de Roadmap voor de Greenport. We kunnen dus gas geven! Maar het gaat niet alleen om het geld; het is ook een signaal, een impuls om samen aan de slag te gaan.”
Dat ‘samen’ is meer dan een praatgroep van binnen de tuinbouw: de aanpak van DRIFT kenmerkt zich juist door het gebruikmaken van kennis, ideeën en inspiratie van knappe koppen van andere sectoren. Van der Vliet: “In het verleden zijn veel rapporten gemaakt over de toekomst van de tuinbouw. Meters rapporten. Maar die zijn allemaal van binnenuit gemaakt. De sector praatte over de sector. Maar als je een echte transitie wilt, als je wilt werken aan cross-overs, dan heb je ook mensen van buiten nodig. Slimme jongens en meiden, dwarsdenkers, zoals Rotmans ze noemt.”
Gezonde toekomst
De Roadmap Next Economy Greenport West-Holland zal bestaan uit een visie op de toekomst van de tuinbouw. Deze gaat verder dan onze huidige bedrijfsleven visie 2030. Binnen die visie worden bovendien drie concrete doorbraakprojecten uitgewerkt. Die moeten voor het eind van dit jaar op papier staan. Er worden dus concrete stappen gezet, die ook écht worden uitgevoerd.
“Welke kant de oplossingen op zullen gaan, weten we nog niet. In principe is alles mogelijk. Het is dus heel goed mogelijk dat we werken aan een sector die heel anders is gestructureerd. Waarbij bijvoorbeeld de financiële stromen heel anders lopen dan nu het geval is. Dat is voor ons, de Rabobank, dus ook spannend. Maar ook wij hebben belang bij een gezonde toekomst voor de Greenport.”
