Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? En dat siert ons Nederlanders: we staan bekend om onze praktische, no-nonsense aanpak en directheid. Zet een Hollander achter een legpuzzel en zelfs de jongste kinderen hebben een gestructureerde aanpak: eerst de hoekjes, dan de rand, dan de herkenbare delen en tot slot alles in elkaar leggen. Opdelen, versimpelen en dan aan de slag, we zijn er koning in.
Puzzelen
Ook voor de grote maatschappelijke puzzels van vandaag – zoals verduurzaming – kiezen we deze aanpak. Deze puzzel is extra complex. Niet alleen omdat hij zoveel verschillende elementen heeft, maar ook omdat we niet weten hoe het resultaat er uiteindelijk uit moet gaan zien. Daarom versimpelen we het beeld en zoeken we stukken bij elkaar die ons een beeld geven van een oplossing. Zo deelden we binnen Greenport West-Holland het vraagstuk op in onder andere een Waterambitie, een EnergieAkkoord, een Biobased-programma en een Innovatiepact. En die onderverdeling helpt. Elk thema bracht in de afgelopen jaren projecten, netwerken en nieuwe ideeën voort die ons elk een stapje dichterbij de ambitie Duurzame Greenport (ofwel: een duurzaam tuinbouwcluster) brengen.
Toch komt er een moment dat we de delen van de puzzel in elkaar moeten schuiven. Stukjes die we buiten beschouwing laten zullen uiteindelijk toch hun plek moeten krijgen, en de verschillende delen van de puzzel zullen toch aan elkaar moeten worden gelegd. Ook als het met onze hedendaagse bril op het eerste gezicht niet logisch past. En bij gebrek aan een meesterpuzzelaar of een briljante digitale oplossing (zoals IBM’s Watson) zullen we een manier moeten vinden om met die complexiteit om te gaan.
Rubik’s kubus
De Water-Voedsel-Energie-NEXUS is zo’n manier. NEXUS, Latijn voor verbinding, is een methodiek die ons helpt om onze ambities voor voedsel & sierteelt, water en energie te combineren, en tot een zo duurzaam mogelijke combinatie te komen. Zo leggen we als het ware onze regionale puzzel in elkaar. Dit vraagt meer dan lineair denken, of in een 2-dimensionele matrix. Elke verandering in 1 van de 3 thema’s heeft een effect op de andere 2 en combinaties daarvan. De puzzel ziet er dus uit als een soort Rubik’s kubus. Velen van ons hebben de ervaring dat als je het witte blokje naar het midden wilt krijgen aan de overzijden, dat dan het rode en blauwe blokje ook ‘opeens’ op een andere (verkeerde) plek zitten. Uiteindelijk moeten we een combinatie van stappen vinden die ervoor zorgt dat het eindresultaat in balans is.
De NEXUS manier van denken zou wel eens dé nieuwe manier kunnen zijn waarop we naar duurzaamheid en innovatie gaan kijken. De Food and Agriculture Organization van de United Nations en de Europese Commissie nemen het al mee in hun programma en beleidsvorming. Ook vanwege de crosssectorale belangen die over de landsgrenzen heen gaan. Het is bijvoorbeeld het thema voor de Nederlandse inzending naar de World Expo 2020 in Dubai. De Nederlandse overheid stuurt hierbij op een NEXUS aanpak vanuit het oogpunt van de omgeving van de ondernemer.
Volgende stap
Alles wijst erop dat het tijd is om deze volgende stap te maken. Voor elk deel van de puzzel hebben we verschillende scenario’s in elkaar gelegd. We kennen verschillende manieren om watergebruik, energieopwekking en verdienmodellen te verduurzamen. Nu is het tijd om te kijken welke van die scenario’s samen één grote nieuwe puzzel kunnen vormen. Wellicht ontdekken we dan dat we sommige stukken nét even anders moeten leggen om ze te kunnen combineren, of dat we een verbindend element nog missen.
Als tuinbouwcluster zijn we klaar om deze stap maken om ook in de toekomst een leidende sector te blijven. Daarom werken we samen met Provincie Zuid-Holland aan de toekomstverkenning Water-Voedsel&Sierteelt-Energie NEXUS. Zo zetten we de volgende stap naar een zo duurzaam mogelijke regio en Greenport cluster.
Toekomstmakers
In eerdere blogs heeft u vaak gelezen over Toekomstmakers. Een van die Toekomstmakers is Marte Nooijen. Zij is als Trainee vanuit de Provincie Zuid-Holland 8 maanden werkzaam bij de Greenport West-Holland. In haar eigen woorden “Ik wil graag ergens werken waar ‘het gebeurt’. Een compliment voor de Greenport als organisatie en als cluster!
En door Marte gebeurt er nog veel meer in de Greenport. Zij heeft ons (mij) de ogen geopend voor de Nexus water-energy-food en het belang in relatie tot Duurzame Greenport. Deze blog is mede door Marte opgesteld.
Op 2 oktober organiseert de Greenport samen met Provincie Zuid-Holland een NEXUS-bijeenkomst (locatie: Tomatoworld), mede georganiseerd door Marte en de trainee van het NEXUS PZH-programma. Jong talent; onze Toekomstmakers nemen ons mee in het ‘anders denken’ voor een duurzame wereld.
