Biodiversiteit is een van de thema’s binnen het Innovatiepact van Greenport West-Holland. Eveline Stilma van adviesbureau Innoplant begeleidt de Community of Practice over dit onderwerp, in opdracht van de Greenport en gefinancierd door Provincie Zuid-Holland. Daarnaast start ze voor Glastuinbouw Nederland een project gericht op functionele biodiversiteit in en om de kas en vinden binnenkort gesprekken plaats met telers, zodat gericht onderzoek naar biodiversiteit kan plaatsvinden. “Het doel is: meer rendement door biodiversiteit.”
Biodiversiteit is een breed thema en maatschappelijk zeer actueel. Hoe kan de glastuinbouw daar op inspelen? Door gericht gesprekken aan te gaan met telers en stakeholders over mogelijke kansen en risico’s kan onderzoek beter hierop aansluiten.
Door het verbinden van organisaties kan nieuw onderzoek mogelijk gemaakt worden vanuit Greenport West-Holland. Nieuw onderzoek kan gaan over bijvoorbeeld het doel van biodiversiteit (zoals plaagbestrijding of bestuiving), mogelijke externe effecten (zoals op gebied van imago en recreatie) en de verhouding tussen biodiversiteit en de specifieke locatie (bijvoorbeeld in de kas of in de slootkant).
Stilma: “Nieuw onderzoek kan ook gaan over biodiversiteit die al voorkomt in de natuur, of die apart ontworpen zijn. Kern is dat altijd rekening wordt gehouden met de rentabiliteit van de telers in het gebied. Er wordt dus gezocht naar win-win situaties.”
Hoe is het kijken naar biodiversiteit door de jaren heen veranderd?
“Vroeger werd vooral gekeken naar functionele biodiversiteit in de kas. Nu gaan we ook kijken naar biodiversiteit rondom de kassen en de relatie tussen wat binnen en buiten de kas gebeurt.”
Is biodiversiteit dan geen kostenpost?
“Ja, biodiversiteit aanleggen kan geld kosten. Maar, er zijn ook voorbeelden dat je er juist geld mee kunt verdienen. Zoals het voorbeeld uit 2015 van twee tomatentelers bij functionele diversiteit in de kas: de ene ruimde na de teelt de hele kas, de andere liet telkens één rij planten staan, zodat natuurlijke vijanden kunnen overleven. De eerste bleek €7,00 per meter kwijt te zijn aan natuurlijke vijanden, de tweede €0,50. Die maatregelen raken de hele teeltwijze. De teler die telkens één rij liet staan is daar inmiddels met spijt mee gestopt, omdat een middel dat hij nodig had voor het begin van de teelt niet meer is toegestaan.”
Het zou mooi zijn als die effecten wetenschappelijk bewezen worden.
“Dat klopt. Telers houden hun kas én de omgeving schoon om ziekten en plagen te voorkomen. Maar kan de omgeving van de kas als buffer optreden als er sprake is van meer biodiversiteit? Voorwaarde is dat die omgeving goed ontworpen is. Daar moet onderzoek naar gedaan worden. Daarbij is het ook maatschappelijk van belang dat bij de inrichting van glastuinbouwgebieden aandacht is voor biodiversiteit”
Komt dat onderzoek er ook?
“Het komend jaar brengen we in kaart waaraan behoefte is. Zo gaan we samen met Glastuinbouw Nederland in gesprek met telers. Maar we spreken ook andere stakeholders, zoals overheden en omwonenden. Voor dat traject heeft provincie Zuid-Holland inmiddels geld toegezegd. Bovendien start de WUR in samenwerking met Glastuinbouw Nederland en de Greenport een 4-jarig onderzoek naar biodiversiteit gefinancierd vanuit de Topsector T&U. Dat gebeurt in overleg met de resultaten van die inventarisatie.”
En wat doet de Community of Practice?
“De Community of Practice is een netwerk van onderwijs, onderzoek en ondernemers. Zo zijn enkele handelaren en telers aangehaakt. Doel is kennis en ervaringen uitwisselen, zodat we een brug slaan van het onderzoek naar de praktijk. Daarmee geven we dus invulling aan het Innovatiepact: het creëren van een ecosysteem binnen een thema.”
